Đậu đũa (Vigna unguiculata subsp. sesquipedalis) hay đậu dải áo, là một loài thực vật thuộc họ Đậu, có chiều dài từ 35-75cm, thường cho ra quả quanh năm, bán nhiều ngoài chợ nên thường xuyên xuất hiện trong mâm cơm của người Việt.
Đậu đũa có nguồn gốc từ Nam Á, hiện được trồng rộng rãi ở khu vực Đông Nam Á và phía nam Trung Quốc.
Đậu đũa chứa rất nhiều chất dinh dưỡng với đặc tính chống oxy hóa, kháng khuẩn… nên mang lại rất nhiều lợi ích sức khỏe. Trong 100g đậu đũa có chứa tới 47mg Canxi, 2g chất xơ, 6g chất đạm nhưng chỉ chứa 59 Kcal calo và 0,4g chất béo. Bên cạnh đó, hàm lượng các loại vitamin và khoáng chất khác cũng vô cùng dồi dào: sắt (1,6mg), magie (36mg), mangan (0,21mg), phốt pho (16mg), kali (194mg), natri (5mg), kẽm (0,37mg), đồng (48 μg), selen (1.5 μg). Folat: 62 μg Vitamin: Vitamin C (22mg), B1 ( 0,29mg), B2 (0,18mg), PP (1.8mg), B5 (0,055mg), B6 (0,024mg)…
Phòng ngừa bệnh loãng xương
Nhờ có thành phần mangan, kali và canxi dồi dào, một trong những tác dụng của đậu đũa là phòng ngừa các bệnh loãng xương. Ăn đậu đũa sẽ góp phần vào việc củng cố xương chắc khỏe, đồng thời ngăn ngừa ung thư xương.
Điều hòa huyết áp, tốt cho tim mạch
Đậu đũa là một nguồn cung cấp folate tự nhiên, giúp giảm lượng homocysteine trong máu, từ đó giảm tổn thương lên lớp nội mạc của động mạch, hỗ trợ cải thiện sức khỏe tim mạch. Ngoài ra, đậu đũa cũng chứa nhiều thành phần kali cần thiết giúp trung hòa với lượng natri trong cơ thể để giữ cho huyết áp luôn ở mức ổn định. Nhờ đó, nguy cơ tắc nghẽn mạch máu, đột quỵ, thuyên tắc phổi hoặc nhồi máu cơ tim đều giảm xuống.
Giảm nguy cơ mắc nhiều loại ung thư
Sự thiếu hụt folate là một trong những lý do có thể làm tăng khả năng ung thư vú, ruột, cổ tử cung, phổi và não. Khi sử dụng đậu đũa thường xuyên, nhờ vào các chất chống oxy hóa có trong đậu đũa như vitamin C, mangan và vitamin B2 sẽ phá hủy các gốc tự do, ức chế khả năng phát triển của các tế bào ung thư. Một vài nghiên cứu còn chỉ ra rằng, những người ăn 900 microgam folate mỗi ngày, khả năng mắc ung thư đại trực tràng đã giảm 30%.
Cải thiện tình trạng mất ngủ
Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các rối loạn giấc ngủ là thiếu hụt magie. Tình trạng này kéo dài sẽ gây ra các rối loạn giấc ngủ như ngủ không sâu, lo lắng và bồn chồn. Để cải thiện vấn đề này, cơ thể cần được cung cấp đủ lượng magie để trở nên thư giãn, giảm lo âu, từ đó dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Trong 100gr đậu đũa có chứa 36mg magie, có khả năng bổ sung lượng dưỡng chất cần thiết để hỗ trợ điều trị rối loạn giấc ngủ.
Tăng cường sức đề kháng
Trong đậu đũa sau khi luộc chín sẽ có chứa chất thiamine rất cần thiết trong quá trình chuyển hóa carbohydrate từ thực phẩm thành các loại dưỡng chất cần thiết. Nhờ quá trình này, khả năng miễn dịch cho cơ thể sẽ được tăng cường và phòng ngừa tình trạng rối loạn trao đổi chất trong cơ thể kèm theo các hiện tượng như khó tiêu, giảm sút tiết dịch vị, tê phù…
Tốt cho người cần giảm cân
Trong đậu đũa có chứa lượng calo và chất béo khá ít, trong khi đó, chất xơ chiếm gấp 5 lần. Do đó, ăn đậu đũa sẽ đem lại cảm giác no lâu, từ đó sẽ giúp hạn chế sự thèm ăn, giúp hỗ trợ quá trình giảm cân.
Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, không tìm thấy chất béo và cholesterol trong thành phần dinh dưỡng của đậu đũa nấu chín. Chính vì điều này, đậu đũa trở thành món ăn lý tưởng cho những người muốn giảm béo hoặc người có các bệnh liên quan đến béo phì.
Giúp sáng mắt, làm dịu mắt
Đậu đũa chứa nhiều thiamine có thể giúp chống lại các vấn đề về thị lực như chứng đục thủy tinh thể hay tăng nhãn áp. Bên cạnh đó, hàm lượng vitamin B1 và vitamin B2 có trong đậu đũa cũng có tác dụng cải thiện thị lực và giúp làm sáng mắt.
Ngăn ngừa lão hóa
Nhờ có hàm lượng vitamin C cao nên đậu đũa có thể làm giảm sự xuất hiện của nếp nhăn, đồng thời làm giảm khô da và làm chậm quá trình lão hóa. Vitamin C không chỉ có ích cho da mà còn giúp các dây chằng, gân và mạch máu chắc khỏe hơn, giúp chữa lành vết thương nhanh và hạn chế sẹo thâm.
Lưu ý khi sử dụng đậu đũa
Không ăn đậu đũa sống
Trong đậu đũa sống có chứa nhiều lectin. Đây là một chất độc có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như tiêu chảy, nôn ói, đau bụng hoặc thậm chí là tử vong nếu lectin tích tụ nhiều trong cơ thể. Vì vậy bạn không nên ăn đậu đũa sống. Hãy nấu chín đậu trước khi ăn để chất độc được tiêu hủy hết và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Không ăn quá nhiều
Ăn quá nhiều đậu đũa có thể dẫn đến táo bón và làm suy giảm chất lượng tinh trùng của nam giới. Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, bạn chỉ nên ăn thực phẩm này với lượng vừa phải, mỗi tuần 2 – 4 bữa.
Nên rửa sạch và ngâm nước muối trước khi chế biến
Trong quá trình sinh trưởng, cây đậu đũa rất dễ bị nhiễm nhiều loại sâu bệnh hoặc hóa chất độc hại. Chính vì vậy, ngoài việc lựa chọn nơi mua đậu an toàn, bạn nên rửa kỹ đậu qua nhiều lần nước và ngâm với nước muối để loại bỏ bớt các chất độc hại nếu có.
Người bị gout không nên ăn
Theo quan niệm của y học cổ truyền, đậu đũa và các loại đậu khác đều kỵ với bệnh gout nên có thể làm triệu chứng bệnh thêm nặng.
(sưu tầm)